هنگامی که غده تیروئید بیس از حد هورمون تیروکسین تولید کند بر روی متابولیسم بدن تاثیر می گذارد و سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد در این حالت پرکاری تیروئید رخ می دهد.
پرکاری تیروئید با عولرضی همراه است وباعث لاغری، مشکلات جسمانی و ضربان قلب تند و نامنظم می شود.
برای درمان تیروئید پرکار روش هایی وجود دارد و باید آن را جدی بگیرید تا  درمان شود در غیر اینصورت عوارض بدتری را مشاهده خواهید کرد.
اگر تیروئید پرکار را جدی نگیرید ممکن است باعث پوکی استخوان و سکته قلبی شود و از نظر روانی بر اعصاب و روان شما تاثیرات نامطلوبی میگذارد و باعث استرس و فشاز عصبی می شود.
در این مقاله در مورد علل و نشانه ها و روش های درمانی تیروئید پرکار صحب خواهد شد.
نشانه های پرکاری تیروئید چیست؟
غده ای پروانه ای شکل روی گلو وجود دارد نقش آن تنظیم عملکرد بدن است که به آن تیروئید گفته می شود.
برای پرکاری و کم کاری تیروئید باید آزمایش گرفته شود اما درآزمایش همه علائم به خوبی نشان داده نمی شود.
در صورتی که تیروئید پرکار درمان شود نشانه های زیر از بین می رود. که می توانید مورد مطالعه قرار دهید.
-    ضربان قلب افزایش می یابد و در حالت عادی ممکن است فشار خون نیز افزایش یابد.
-    غده تیروئید بزرگ می شود یه به عبارتی گرفتار گواتر می شوید.
-    نمی توانید گرما را تحمل کنید و تعرق بسیار زیادی دارید.
-    در ناحیه هایی از بدن به خصوص شانه، لگن و ران ضعفی را حس می کنید. دستان و انگشتان به صورت غیرارادی و ناخودآگاه  شروع به لرزیدن می کند.
-    چشم ها برجسته می شود و پلک بالا به سمت پایین کشیده می شود.
-    در آقایان میل جنسی کاهش می یابد و پستان ها بزرگ می شود.
-    در زنان قاعدگی به صورت نامنظم است و خونریزی حجم آن بسیار کم می شود.
-    ممکن است گرفتار مشکلات گوارشی شوید و حرکات روده تغییر کند و همچنین اسهال داشته باشید. در بعضی موارد اشتها افزایش می یابد و افراد به کاش وزرن شدیدی مبتلا می شوند. ( در افراد مسن ممکن است وزن آن ها افزایش یابد.)
-    بر روی پوست اثر می گذارد و ممکن است ضخامت پوست تغییر کند . بیماری های پوستی مانند خارش بدن، سرخی کف دست و نوک انگشتان متورم شود.
-    بر روی روان و اعصاب فرد اثر می گذارد و باعث بد اخلاقی، زودرنجی، ناامیدی، بی حوصلگی، بیماری دوقطبی ... به وجود می آید.
-    بر روی ذهن اثر می گذارد و باعث کند شدن و تحریک پذیری ذهن و اختلالاتی در تمرکز می شود.
-    باعث تحرک زیاد و بیش فعالی می شود و انرژی زیادی را به دنبال دارد. فرد بی قرارشده وبه بی خوابی دچار می شود.
-    استفراغ و تهوع
-    صدا خشن می شود و درد هایی را در گردن حس می کند.
-    سرگیجه و نفس تنگی ایجاد می شود.
توجه داشته باشید که ممکن است علائم جسمانی تیروئید از بین برود و درمان شود اما علائم روانی ممکن است مدت ها باشد و مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند.
مشاوره و روانشناس می تواند به شما کمک کند تا بدون استفاده از روش های غیردارویی از نظر روانی سلامت خود را به دست آورید.
چه عواملی باعث بروز پرکاری تیروئید می شود؟
عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است باعث پرکاری تیروئید شود شایع تر از همه بیماری گریوز است.
علائم بیماری گریوز چیست؟ این بیمای بر روی چشم اثر می گذارد و باعث می شود پشت چشم ها عرق کند و درد چشم و اشک ریختن و بیرون زدگی چشم را در چی دارد.
عوامل دیگری که باعث تیروئیدپرکار می شود در زیر ذکر شده است که می توان با شناسایی و درمان به موقع تا حدودی این بیماری را درمان کرد و درصد ضررهای آن را کاهش داد.
-    استفاده بیش از حد و زیاده روی در مصرف ید
-    التهاب تیروئید یا تیروئیدیت
-    رشد توده غیرسرطانی  بر روی غده تیروئید
-    برای درمان بیماری های دیگر بیش از اندازه هورمون های تیروئید استفاده شود.
-    غده تیروئید به صورت نیمه حاد ملتهب شود.
-    بر اثر تجمع گلبول های سفید ( لنفوسیت ها) غده تیروئید ملتهب شود و یا التهاب تیروئید بعد از زایمان
-    تومورهای بیضه ها و تخمدان ها
-    سابقه خانوادگی ابتلا به پرکاری تیروئید
-    استرس و فشار عصبی، این عامل بر روی خانم اثر بسیاری می گذارد.
-    مصرف بعضی از داروها که بر روی تیروئید اثر می گذارد و باعث پرکاری تیروئید می شود.
یکی از مهم ترین عواملی که باعث تیروئید پرکار می شود استرس و اضطراب بسیار زیاد می باشد. استرس در خانم ها بیشتر خودش را نشان می دهد و باعث بیماری در زنان می شود.
با درمان استرس های غیر طبیعی می توان تا حد زیادی از پرکاری تیروئید جلوگیری کرد.
چگونه پرکاری تیروئید تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص پرکاری تیروئید روش های مختلفی وجود دارد و می توان با مراجعه به پزشک و با انجام آزمایش ها و تست های مشخص، پرکاری تیروئید را تشخیص داد و درمان مناسبی را برای آن در نظر گرفت.
برای بررسی دقیق تیروئید و تشخیص درست آن می توان عوامل زیر را بررسی کرد.
-    بررسی بدن بیمار از نظر جسمانی
-    بررسی داروهای مصرفی و تاریخچه دارویی بیمار
-    انجام تست خون
-    آزمایش جذب ید رادیواکتیو و اسکن تیروئید
-    بررسی اندازه غده با استفاده از سونوگرافی
-    انجام آزمایش تیروئید
پیامدهای عدم درمان پرکاری تیروئید
اگر تیروئید پرکار درمان نشود می تواند عوارض خطرناکی داشته باشد و بر روی قلب تاثیرات منفی می گذارد.
علاوه بر قلب بر در بارداری هم ضرردارد، در زیر بسیاری از ضررهایی که بر روی قلب می گذارد را مورد بررسی قرار می دهیم.
-    اختلالاتی مربوز به ضربان نامنظم قلب مانند فیبریلاسیون دهلیزی ایجاد می کنند که به آن آریتمی قلبی می گویند.
-    بزرگ شدن حفره درون قلب و نازک شدن عضلاتی قلب که اتساع قلبی گفته می شود و همچنین باعث نارسایی احتقانی قلب می شود.
-    ایست ناگهانی قلبی
-    فشار خون بالا
افرادی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند بیش از اندازه کلسیم و پتاسیم مصرف می کنند اما مواد مصرق شده از طریق ادرار و مدفوع دفع می شود، و به دلیل دفع مواد، مواد معدنی بدن کم می شود و باعث آرتروز مفاصل می شود.
پرکاری تیروئید بر روی روان فرد اثر می گذارد و استرس و فشارهای عصبی زیادی را بر روی فرد وارد می کند که باعث ایجاد مشکلات جسمانی و روانی می شود.
سوخت و ساز افرادی که پرکاری تیروئید دارند بسیار بالا و غیر طبیعی می باشد و سوخت و ساز زیاد باعث افزایش درجه حرارت بدن می شود که این مسئله فرد را بی حوصله و کلافه می کند.
درمان پرکاری تیروئید
برای پرکاری تیروئید درمان های متفاوتی وجود دارد که به سن و جنسیت و و ضعیت جسمانی و وخامت حال بیمار بستگی دارد و بر اساس این شرایط نوع درمان مشخص و تجویز می شود.
در ادامه با مهم ترین درمان ها آشنا خواهید شد.
ید رادیواکتیو
با استفاده از یک داروی خوراکی بنام ید رادیواکتیو می توان غده تیروئید را منقبض کرد، این دارو توسط غده جذب می شود و علائم و نشانه های بیماری کمتر می شود و دوره درمان آن سه تا شش ماه می باشد.
این روش درمانی فعالیت تیروئید را به شدت کم می کند و این عمل تا جایی پیش می رود که تیروئید کم کار شده و باید برای تقویت تیروئید از دارویی بنام تیروکسین استفاده شود.
داروهای ضد تیروئید
با استفاده از داروهای ضد تیروئید می توان جلوی تولید هورمون های تیروئید را گرفت و مقدار آن را کاهش داد.
داروهای ضد تیروئید( Propylthiouracil و Methimazole) علائم پرکاری تیروئید را کاهش می دهد و علائم بعد از 6تا 12 هفته شروع بهبود می کند، اما اگر درمان به وسیله قرصا انجام شود معمولا دوره درمان یکسال یا بیشتر طول می کشد.
بسیاری از افراد به طور دائمی به پرکاری تیروئید مبتلا می شوند و بعضی ها درمان می شود و ممکن است بیماری بازگردد.
داروهای ضد تیروئید ضررهای بسیاری دارند و آسیب های شدیدی به کبد وارد می کنند و گاهی ممکن است سبب مرگ شوند.
از آنجا که Propylthiouracil آسیب‌های جدی تری به کبد وارد می‌کند و ضررهای زیادی بر بدن باقی می گذارد باید مصرف شود که Methimazole قابل تحمل نباشد، در صورت عدم اضطرار اصلا مورد استفاده قرار نگیرد.
بتابلوکرها
بتابلوکرها سطح تیروئید را پایین نمی آورد و برای درمان فشار خون بالا مورد استفاده قرار می گیرد.
پزشکان برای کاهش علائم پرکاری تیروئید از این دارو استفاده مس کنند تا ضربان قلب را کاهش دهند و مانع تپش قلب شوند.
جراحی
یکی از روش های درمانی جراحی است اما برای همه افراد مناسب نیست و تعداد کمی می توانند از این روش استفاده کنند.
افرادی که جراحی به آن ها آسیبی نرساند و با درمان رادیواکتیو مخالف باشند و بدنشان داروهای ضد تیروئید را تحمل نکند می تواند از روش جراحی استفاده کنند.
چند نکته دانستنی
افرادی که تیروئید پرکار دارند با کنترل رژیم غذایی و استفاده از رژِم غذایی که فاقد گلوتن باشد می توانند تیروئید خود را کنترل کنند و غذاهای فاقد گلوتن برای مشکلات تیروئیدی مفید است.
بیمارن باید از چربی دوری کنند و از لبنیات کم چرب استفاده کنند زیرا برای آن ها مفید است.
بیماران باید اطلاعات کافی در مورد مواد مصرفی خود داشته باشند تا خوراکی ها و موادی که به آن ها ضرر می رساند استفاده نکنند.
آن ها باید روزانه 3الی 4 لیوان آّ مصرف کنند و شکر را از برنامه غذایی خود حذف کنند.
حذف غداهای نیم آماده و فست فودی و کنسروی و حذف نوشیدنی های کافئین دار می تواند برای آن ها مفید باشد و یکی از مهم ترین مراقبت های پزشکی به شمار می آید.
افراد به بیماری های عصبی و استرس مبتلا می شوند آن ها برای درمان استرس و کاهش فشار عصبی می توانند از مشاور کمک بگیرند.
سوالات متداول
مهم ترین علت پرکاری تیروئید چیست؟
بیماری گریوز نقش مهمی در پرکاری تیروئید ایجاد می کند .
بیماری گریوز در زنان بیشتر دیده می شود و تعداد زنان نسبت به مردان بسیار بیشتر است.
به همین دلیل گروه بیشتری که به تیروئید پرکار مبتلا می شوند زنان می باشند.